Anne von Freyburg en Rinke Nijburg

UIT DE OPENINGSTOESPRAAK

Kunstenaars Anne von Freyburg en Rinke Nijburg.

Wat hebben deze kunstenaars eigenlijk gemeen? Figuratief werk, de esthetiek schuurt tegen de goede smaak van hedendaagse kunst aan, en beiden grijpen terug op kunsthistorie, Anne uit de rococo en Rinke uit religie

Anne studeerde mode in Arnhem, deed een masters in Fine Art aan Goldsmiths University London

, prestigieus! Zij is een harde werker, won vorig jaar de UK New Artist of the Year 2021 award van 10.000 pond. Wat maakt ze?

Anne maakt figuratieve kunst

, verwijst naar de uitbundigheid van de rococokunst uit de eerste helft van de 18e eeuw, gebruikt technieken die aan vrouwen worden toegeschreven en lang als minderwaardig zijn gezien, maar nu in opkomst zijn, ze gebruikt hiervoor chique en alledaagse materialen. Zo legt ze verbanden tussen ‘hoge’ en ‘lage’ kunst. Ze doet dat met noeste handenarbeid, niet geprogrammeerd op de computer en dan in een textielfabriek laten weven. Nee, het is allemaal ‘echt’, zelf gestikt. Is het een schilderij, een wandkleed of een sculptuur? Dat vroeg ik me de eerste keer af toen ik die werken op mijn computer zag. Het is esthetisch en niet-esthetisch werk en stelt maatschappelijke vragen, die je ook naast je neer kunt leggen. Het zet aan het denken, maar je mag er ook langs lopen. Het is goed werk!

Ik lees momenteel het boek ‘Anders’ van Frans de Waal

, de bekendste primatoloog van de wereld, mensapen-kenner zeg maar. Dit boek, Anders, gaat vooral over Bonobo mensapen, die even dicht bij mensen staan als chimpansees. Het onderzoek laat bijvoorbeeld de hele variatie in gender-typen bij mensapen zien.Dit boek lezen is heel interessant als je ook bezig bent met kunst van Rinke Nijburg. In zijn werken zegt Rinke Nijburg op zoek te zijn naar het noodlot dat de mens trof: namelijk, het bewustzijn een dier te zijn dat hun best doet geen dier te zijn. Wat Rinke vooral ziet is dat het ontwikkelen van mededogen bij de meesten van ons zo rudimentair is. Dit is natuurlijk wel een heel zwaar thema, dat nauw verbonden is met religie en voor de westere mens, voor Rinke Nijburg, is dat op de eerste plaats de Christelijke religie, met name de katholieke met al haar symbolen en beelden.

Uit mijn interview met Oscar van Gelderen voor GalleryViewer

wordt de volgende zingeciteerd: ‘Een kunstenaar maakt kunst om iets op het spoor te komen, iets nieuws dat jij en ik niet kenden.’ Dat lukt Rinke Nijburg. Hij wijst opnieuw en opnieuw naar essentiële waarden als familie, reproductie, verwantschap, sexuele identiteit, sekse dus, gender. Hij doet dat subtiel, bijvoorbeeld het gaat niet over racisme, maar wel over de eenheid van rassen. Dat is een veel dieper-liggend begrip. Het gaat niet over klimaatcrisis, maar over ‘Thin Air’. Prachtig vind ik dat. Ieders eigen interpretatie.

Ik wil niet beweren dat ik de werken van Nijburg kan doorgronden.

Nee, wat ze wel doen is ergens op wijzen, waar je ZELF verder mee moet, wat ook iedere dag weer een beetje anders kan zijn. Reflectie op menszijn, verontrusting daarover. Kunstwerken brengen de verbeelding van de kunstenaar bij jou en verbreden je gezichtspunt, je leven. Daarom moet je ze eigenlijk iedere dag om je heen hebben in huis!
Anne Mie Emons, 12 juni 2022

UIT HET PERSBERICHT                                                            

Onder de titel ‘Figure This’ toont Art Gallery O-68 in Velp, Gelderland, van 12 juni t/m 10 juli 2022, werken van Anne von Freyburg: mixed-media werken die opgebouwd zijn uit een mengsel van meubel-, tapisserie- en modestoffen en van Rinke Nijburg: schilderijen, tekeningen en mixed media werken.

‘Figure This’

staat voor figuratie, maar ook voor het ontcijferen van het beeld, zowel van de gelaagdheid als van de inhoud. Uit ‘Figure This’ spreekt directheid en felheid, zonder gene of pardon. De onderwerpen en esthetiek in het werk van deze kunstenaars schuren tegen de goede smaak van de moderne kunst aan. Beide kunstenaars grijpen terug op kunsthistorische taferelen om die vervolgens naar onze tijd te transformeren. 

Anne von Freyburg (1979)

onderzoekt het decoratieve en het gebruik van textiel binnen de schilderkunst. Ze vertaalt schilderijen van oude meesters uit de Rococo-periode naar werken opgebouwd uit een mengsel van meubel-, tapisserie- en modestoffen. Dat roept vragen op over smaak, over clichés wat betreft vrouwelijke identiteit, over opvattingen wat betreft ‘hoge’- en ‘lage’ kunst. Haar werk viert materialiteit en vrouwelijke sensualiteit, maar is ook een commentaar op buitensporig consumeergedrag en zelfverheerlijking. Dit resulteert in werken die tussen wandkleed, sculptuur en schilderij in zitten, waar figuren zich lijken te verschuilen achter een laag van glimmers en decoratie. Anne heeft een MA in Fine Art van Goldsmiths University London, is winnaar van de Robert Walters UK New Artist Award 2021 en was genomineerd voor onder andere de Ingram Prize 2021. Artikelen over haar werk zijn te vinden in ‘Create Magazine’, ‘Art Scope Magazine (US)’, ‘Artplugged UK’ en ‘Art Verge’.

Rinke Nijburg (1964)

is op zoek naar het existentiële noodlot dat de mens trof: het bewustzijn een dier te zijn dat zijn of haar best doet geen dier te zijn. Dat ongeluk probeert de mens te boven te komen, om zo een god te worden of een Übermensch. Om dit noodlot beter te begrijpen, zoekt Nijburg de weg terug naar de oorsprong van de mens die, naar men zegt, in Afrika ligt. In de zoektocht naar de diepste drijfveren van de mens stuit hij op het beste en het slechtste van het zoogdier. Een enkele keer weet een mens boven zichzelf en alle anderen uit te stijgen en metamorfoseert in een heilige zoon of dochter van de god of de goden. Maar, jammer genoeg, lukt dat de meeste exemplaren van de soort niet en blijft het ontwikkelen van mededogen rudimentair. Sommige exemplaren van homo sapiens sapiens weten het roofdier in zichzelf helemaal niet te temmen en degenereren tot kinderen van de hel. Het zoogdier dat poseert voor de camera en poogt ‘het beste zelf’ te laten zien aan de anderen is uitgangspunt voor veel recent werk van de kunstenaar. Wie het beest wel en wie het beest niet wist te temmen is, net als in de werkelijkheid van alledag, lang niet altijd meteen duidelijk. Nijburg ontving vele prijzen, waaronder de Prix de Rome (1998). Zijn werk is vertegenwoordigd in meer dan 30 collecties in Nederland en daarbuiten.